Orthodontie, standsafwijkingen en beugels

De leer en het corrigeren van standsafwijkingen in het gebit wordt orthodontie genoemd. Veel afwijkende standen komen bij jonge dieren voor. Hierbij valt te denken aan het niet goed wisselen van het gebit, waardoor definitieve tanden en kiezen op een abnormale plaats doorkomen. Omdat de meeste honden en katten wisselen tussen de derde en zesde levensmaand is het belangrijk dit proces regelmatig door uw dierenarts te laten controleren. Het is een van de redenen, waarom wij u rond de zesde maand uitnodigen voor een zg. zes maanden consult. Zodra een definitieve (of volwassen) tand of kies doorbreekt moet het betreffende melkelement uitvallen. Mocht dit niet het geval zijn, dan moet het melkelement onder narcose verwijderd worden, om standsafwijkingen te voorkomen. Afwachten en even aankijken of het alsnog gebeurt is dus niet goed!

Orthodontisch ingrijpen kan ook bij oudere dieren nodig zijn, bijvoorbeeld na een val of botsing, als een element verschuift.

Bij de veterinaire orthodontie gaat het nooit om het uiterlijk van het gebit. Bij mensen is dit heel anders. Veel van ons hebben ooit een beugel gedragen om onze tanden netjes recht te zetten. Dit uiterlijk speelt bij onze huisdieren geen rol. Ingrijpen om deze reden valt in dezelfde categorie als het couperen van oren en staarten. Wij houden ons alleen bezig met het oplossen van standsafwijkingen, die klachten veroorzaken. Hierbij moet u denken aan bv. een hoektand die zodanig naar binnen gebogen staat dat de kroon tijdens het bijten een andere tand of zelfs het gehemelte of tandvlees raakt. In dat geval zijn er twee opties: het inkorten van het element, gecombineerd met een wortelkanaalbehandeling (steriele pulpaoverkapping) of het verplaatsen van het element met behulp van orthodontisch ingrijpen. Hierbij hebben we meerdere mogelijkheden: een simpele afwijking kan al hersteld worden door te laten spelen met een stevige rubberbal. Tijdens het bijten op de bal zal het dier langzaam maar zeker het afwijkende element in de goede richting duwen. Verder kunnen we gebruik maken van allerlei materialen om tanden en kiezen te verplaatsen. Dit kan variëren van zg. powerchain tot uitgebreide al of niet vaste beugels. De keuze hiervoor wordt samen met u gemaakt. Hoe uitgebreider de afwijking, hoe uitgebreider de ingreep en helaas hoe hoger de kosten.

Aanmeten van de beugel

Na het toedienen van een lichte narcose wordt een afdruk gemaakt van het gebit. Hiervoor worden zowel de ondertanden als de boventanden in een mal gedrukt met een uithardende pasta. Op een harsplaatje worden de contactpunten van de tanden vastgelegd. De afdrukken worden bij een tandtechnisch laboratorium opgewerkt tot een beugel op maat.

Plaatsen van de beugel

Na het aanmeten van de beugel moet deze zo snel mogelijk worden geplaatst, aangezien het gebit van een jong dier snel verandert. Het plaatsen van de beugel gebeurt onder narcose. De eerste bevestiging gebeurt door het vastdraaien van diverse draadjes van de beugel,  vervolgens wordt het geheel vastgezet met een tandheelkundig cement. De eerste 5 dagen is het raadzaam enkel zachte voeding te geven. De eerste 2 weken moet het werken met de bek worden vermeden. Zolang de beugel aanwezig is worden aan de hond best geen harde voorwerpen gegeven (kauwbot, stokken ed.), dit om beschadiging van de beugel te voorkomen.

Controle van de beugel

Elke 2 weken vindt een controle plaats. Hierbij wordt indien nodig de beugel gereinigd en wordt de vooruitgang van de standverandering beoordeeld. In geval van een expansiebeugel wordt deze bijgedraaid. Deze controles gebeuren normaal gesproken zonder narcose.

Home care

De beugel moet dagelijks worden schoongehouden. Dit kan met een spuitje of door met een tuinslang in de bek te sproeien. Met een tandpasta moeten de randen van het cement dagelijks worden gepoetst. Indien de beugel een expansiebeugel is dan is het verstandig om regelmatig met een desinfecterende vloeistof (hexarinse) te reinigen/spoelen.