Kronen, prosthodontologie

Algemeen.

Soms is een gebitselement dermate beschadigd, dat er gevaar bestaat voor afbreken. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij een uitgebreide fractuur van de kroon, of bij een uitgebreide wortelkanaalbehandeling. Ook dieren, die meer met hun gebit moeten werken, zoals politiehonden, lopen meer risico voor afbreken. In dat geval wordt een kroon over het element aangebracht. Dit is een uitgebreide behandeling in meerdere zittingen. Tijdens de eerste narcose wordt het element endodontisch behandeld, vervolgens maken we een gebitsafdruk, daarna wordt de kroon geprepareerd, wordt opnieuw een gebitsafdruk gemaakt en uiteindelijk een tijdelijke kroon aangebracht. De kroon wordt vervaardigd in een tandtechnisch laboratorium. In een tweede zitting wordt de tijdelijke kroon verwijderd en de definitieve kroon aangebracht. Ongeveer een half jaar later is dan nog een röntgenologische controle nodig.

Hierdoor is de hele procedure niet goedkoop. Maar het geeft goede resultaten en kan op deze manier de functie van het gebitselement behouden.

Wat is een kroon?

Een kroon plaatsen we meestal op tand of kies, die afgebroken is geweest en waar een goede wortelkanaalbehandeling op is uitgevoerd. De voorwaarde is wel, dat er nog voldoende tandmateriaal aanwezig is om de kroon op te kunnen cementeren.

Een kroon is geen implantaat. Bij mensen plaatst men een implantaat wanneer er geen tand meer aanwezig in de kaak. Bij dieren kunnen we dit ook uitvoeren, maar het systeem verkeert nog in experimentele fase. Bij het implanteren wordt een “kunstmatige wortel” in de kaak geplaatst, waar later een kunsttand of kies op geschroefd kan worden. Bij een kroon gebruiken we een bestaande wortel en tand als basis.

Wanneer plaatsen we een kroon?

We doen dit natuurlijk niet bij elke kies of tand die verloren gaat. Er zijn een aantal redenen om een kroon te willen plaatsen

• Bij pakwerkers willen we de grote elementen bewaren. Is een tand eenmaal afgebroken en gered door een wortelkanaalbehandeling, dan heeft deze een grote kans om opnieuw en mogelijk onherstelbaar te beschadigen. De kroon dient als bescherming.
• Bij dieren die op tralies bijten, slijten de hoektanden zo snel af, dat ze uiteindelijk verloren zullen gaan. Wanneer het gedrag of de situatie niet veranderd kan worden, kunnen we kronen plaatsen op de hoektanden.
• We gebruiken kronen bij honden die hun gebit op een andere manier kapot zullen blijven maken, nadat er al wortelkanaalbehandelingen zijn uitgevoerd. Zo zijn er honden die met stokken, tennisballen of op het zand spelen, waardoor hun tanden te snel afslijten. Regelmatig komt het voor, dat we dan een wortelkanaalbehandeling moeten uitvoeren. Blijven de dieren dan dit gedrag vertonen, dan zou ook de behandelde tand te ver afslijten. Het element gaat dan alsnog verloren. Een kroon kan dan een uitkomst zijn
• Showdieren die een element hebben afgebroken, kunnen een slechte beoordeling krijgen in de ring. In dat soort gevallen kunnen we ook een kroon over de behandelde tand plaatsen.

Hoe ziet een kroon eruit?

Het meest gebruiken we metalen kronen, omdat deze het stevigst zijn. Soms gebruiken we mooie witte kronen, maar niet bij pakwerkers.

Hoe plaatsen we een kroon?

Eerst wordt er een kroonpreparatie uitgevoerd; de tand wordt zodanig in een vorm gemaakt, dat hij geschikt is om een kroon te ontvangen. Daarna maken we met 3 materialen een afdruk. Deze afdrukken moeten zo snel mogelijk naar een tandtechnisch laboratorium gebracht worden. Er bestaan enkel labo’s voor mensen, dus het is belangrijk dat de dierenarts en het labo samenwerken voor een goed resultaat. Een hondengebit heeft nu eenmaal een andere anatomie en er komen veel grotere krachten op vrij dan bij een mensengebit.

Zodra de kroon binnen is, kunnen we deze op de tand cementeren.

Voor de kroonpreparatie en het plaatsen van de kroon is een narcose vereist. De kroonpreparatie kunnen we ook uitvoeren, aansluitend aan een wortelkanaalbehandeling. Dat scheelt een narcose.