Tekst: E. Soeteman
Algemeen.
Zowel bij honden als katten komen breuken van de tanden regelmatig voor.
Bij heel oppervlakkige breuken is het levende deel van de tand niet geraakt. Het defect kan dan wel pijnlijkheid of ontsteking geven, met name bij jonge dieren.
Vaak breekt een tand echter zo diep af dat het levende deel van de tand, met de tandzenuw, open komt te liggen. Dit is enorm pijnlijk op dat moment! Wanneer dit gebeurt raakt de tand geïnfecteerd, wat later een wortelpuntontsteking zal veroorzaken. Is de afgebroken tand een melktand, dan kan de blijvende tand hierdoor misvormingen oplopen.
Hoewel dieren het vaak niet laten merken, kan zo’n ontsteking pijn geven. De voortdurende infectie kan ook schade geven aan nieren, hart en gewrichten. Soms zie je een abces op de plaats van de wortel.
Een afgebroken tand moet altijd behandeld worden!
Tanden kunnen afbreken door bijvoorbeeld een val of een aanrijding. Maar ook kauwen op te harde voorwerpen of te ruwe trekspelletjes kunnen een breuk veroorzaken. Botten en stenen zijn geen geschikt speelgoed voor honden!
Symptomen.
Honden en katten geven heel slecht kiespijn aan!!!!!!!
Vaak is de afgebroken tand het eerste dat gezien wordt, maar soms is een zwelling van de kaak of de wang het eerste dat opvalt. Meestal laten de dieren niet duidelijk zien dat ze pijn hebben. Ze blijven gewoon eten, gaan niet piepen of naar hun bek grijpen, ook al hebben ze een enorme kiespijn.
Met een lichamelijk onderzoek kan de dierenarts soms een inschatting maken wat er aan de hand is. Honden zeggen helaas geen AAAAAA. Een goede inspectie en sonderen van een tand is slechts mogelijk onder sedatie. Om een behandelplan te kunnen maken, hebben we meestal een röntgenfoto nodig.
Behandeling.
Elke tand waarvan de pulpaholte open ligt, moet behandeld worden. Welke behandeling nodig en/of mogelijk is, hangt van de situatie af.
De verschillende opties zijn:
– het chirurgisch verwijderen van de tand.
– een wortelkanaalbehandeling; hierbij wordt het wortelkanaal
schoongemaakt en gevuld, zodat de tand niet verwijderd hoeft te worden
en ook geen pijn meer geeft.
– een pulpa-overkapping; hierbij wordt de tand levend gehouden, wat
vooral bij jonge dieren belangrijk is. Dit kan alleen als een tand nog
maar net is afgebroken!!
Bij honden <2 jaar kunnen we een afgebroken tand alleen redden wanneer de hond binnen 24u tot 48u behandeld wordt. Dit is dus een spoedgeval!
We kunnen bij honden ook kronen plaatsen. Dit doen we met name bij hoektanden en scheurkiezen en enkel wanneer de tand een groot risico loopt om opnieuw af te breken.
Het doel van elke tandheelkundige behandeling is een functioneel en pijnvrij gebit. Met pulpa overkappingen, wortelkanaalbehandelingen en kronen kunnen we, indien gewenst, veel elementen redden. Voor minder functionele elementen of te sterk aangetaste elementen is extractie ook een prima alternatief.
Preventie.
Vermijd kauwen of stenen, tralies en te harde speeltjes. Doe met jonge honden geen te ruwe trekspelletjes.
Afgebroken melktanden moeten altijd getrokken worden.
Afgebroken tanden moeten altijd behandeld worden.
Een hond <2 jaar met een afgebroken tand, moet binnen 24-48u behandeld worden, willen we de tand kunnen redden